Bij Familia in Genk zetten we stevig in op avontuurlijk spelen. Met 4 locaties, meer dan 30 kinderbegeleiders, 3 teamcoaches en 1 coordinator BKO gingen we aan de slag. Een grondig veranderingsproces op alle niveaus.
Het proces bestond uit vormingen voor het hele begeleidersteam, coachings per locatie en overleg met de teamcoaches. Op iets meer dan 6 maanden tijd zorgden we voor een blijvende verandering.
Hoe zet je zo’n proces op? Wat zijn de succesfactoren?
Dit stond centraal in de aanpak van Speelmakers en de teamcoaches.
- Zorg dat er veel mogelijkheden zijn: “Avontuurlijk spelen” biedt een kader waarbinnen vanalles mogelijk is. Elk team kon andere acties kiezen. Op maat, volgens context, goesting en voorkennis. Op die manier gebeurden er veel verschillende dingen.
- Zet de teamcoaches in hun kracht: De teamcoaches hadden een rol als ondersteuner, voorbeeldspeler en uitvoerder. Door die rol bleven de teams in gang om verder uit te proberen.
- Speel samen. Met de begeleiding speelden we tijdens elke vorming ook zelf: daar haal je ideeen uit en het geeft goesting.
- Breng het proces in beeld. We gingen met het team in Genk op avontuurlijke reis, langs verschillende eilanden. Soms samen, soms in kleine teams, soms met de teamcoaches. Als rode draad hadden we telkens de tekeningen mee, om zo te zien waar we stonden.
- Bekijk het thema breed. Avontuurlijk spelen is niet enkel risicovol en spannend spelen, maar ook gewoon ‘out of de box’ en ‘spelen, maar dan vrijer en anders’: open einde materialen, de plannen van de kinderen volgen, het grootser en wat losser zien. Op die manier kan avontuurlijk spelen voor iedereen anders zijn, volgens je goesting en talent.
- Maak het tastbaar. Als rode draad hadden we 15 elementen van avontuurlijk spelen telkens opnieuw bij: als basis voor brainstorms naar aanbod, materialen en ruimte. En: dat kan ook binnen!
- Sta stil bij gevoel en emoties rond avontuurlijk spelen. Het is helpend om te kunnen benoemen waarom het lastig is, welk aspect je moeilijk vindt. We vertelden persoonlijke ervaringen en speelherinneringen en deelden die met elkaar.
“AVONTUURLIJK SPELEN
GEEFT ONS GOESTING
EN DOET ONS KANSEN ZIEN"
- Wissel uit en deel succesverhalen. In de derde sessie bracht elk team drie succesverhalen mee, met foto of video. Het was fijn om iedereen in z’n sterkte te zetten én tegelijk inspiratie op te doen van op andere locaties.
- Zet ook in op materiaal. Op die manier wordt het heel tastbaar. Creatief zijn met wat er is, is de basis. Daarnaast keken de teams ook verder dan de ‘speelgoedcatalogus’ en gingen ze verzamelen, rondvragen, bij de doe-het-zelf-zaak winkelen.
- Denk ook na over praktische organisatie en opruimen. Op die manier heeft de verandering meer kans op slagen!
- Werk samen over locaties heen. We ontwikkelden 4 avontuurlijke speelboxen met een werkgroep van begeleiding, die wisselend bij elke werking ingezet kunnen worden.
- Communiceren naar de bredere organisatie. De pedagogisch coach van het kinderdagverblijf, de directie, de klusjesman, de personeelsvergadering werden allemaal betrokken. Op de personeelsvergadering van de hele vzw werd zelfs avontuurlijk gespeeld!
- Zet verschillende brillen op: hoe kijken we hiernaar als begeleiding – als kind – als ouder- als praktische organisator – als beleid – vanuit materiaal of ruimte?
- Breng het naar buiten. Verhalen en filmpjes delen met ouders, maar ook buurt- en scholenoverleg op de hoogte brengen en meenemen in het verhaal.
- Bed de verandering in. We maakten een visietekst, zorgen voor avontuurlijk tintje in de vacatures, namen het mee in strategische plannen. Intussen is avontuurlijk spelen een automatische reflex, ook in de verdere uitrol van het BOA-decreet staat dat centraal. In de introductiedag voor nieuwe medewerkers komt dit ook aan bod.
- Denk altijd weer vanuit het kind. Hoe beleeft een kind dit? Hoe kunnen kinderen meer kiezen? Wat als we ..? En kijk vooral naar kinderen: ze spelen en genieten, ze durven, ze helpen elkaar, … én ze komen minder zeuren ? We interviewden kinderen om te vragen wat avontuurlijk spelen voor hen betekent.
Wil je ook een veranderingsproces met impact?
Ga voor een begeleiding